Bhagwat Geeta Chapter 2 Shlok - 20
This verse establishes the eternal nature of the soul, which transcends birth and death, and is unaffected by the six types of bodily transformations: asti (existence in the womb), jāyate (birth), vardhate (growth), vipariṇamate (procreation), apakṣhīyate (diminution), and vinaśhyati (death). These transformations pertain to the physical body, and what we commonly refer to as death is the destruction of the body. The immortal self, however, remains untouched by these bodily changes.
This concept is reiterated in the Vedas, and a similar mantra is found in the Kaṭhopaniṣhad:
“na jāyate mriyate vā vipaśhchin nāyaṁ kutaśhchin na babhūva kaśhchit ajo nityaḥ śhāśhvato ’yaṁ purāṇo na hanyate hanyamāne śharīre” (1.2.18)
Picture credit:-@krishna.paramathma
This mantra affirms that the soul is neither born nor does it die. It has no origin, and nothing originates from it. The soul is unborn, eternal, immortal, and ageless, remaining undestroyed even when the body meets its end.
The Bṛihadāraṇyaka Upaniṣhad echoes a similar sentiment:
“sa vā eṣha mahān aja ātmājaro ’maro ’mṛito ’bhayaḥ” (4.4.25)
This verse describes the soul as glorious, unborn, deathless, free from old age, immortal, and fearless. Together, these Vedic verses emphasize the timeless, indestructible nature of the soul, reinforcing the idea that what we perceive as death is the cessation of the body, not the eternal self.
Picture credit:-@krishna.paramathma
यह श्लोक आत्मा की शाश्वत प्रकृति को स्थापित करता है, जो जन्म और मृत्यु से परे है, और छह प्रकार के शारीरिक परिवर्तनों से अप्रभावित है: अस्ति (गर्भ में अस्तित्व), जयते (जन्म), वर्धते (विकास), विपरिणमते (प्रजनन), अपक्षीयते (कमी), और विनश्यति (मृत्यु)। ये परिवर्तन भौतिक शरीर से संबंधित हैं, और जिसे हम आमतौर पर मृत्यु कहते हैं वह शरीर का विनाश है। हालाँकि, अमर आत्मा इन शारीरिक परिवर्तनों से अछूता रहता है।
इस अवधारणा को वेदों में दोहराया गया है, और एक समान मंत्र कठोपनिषद में पाया जाता है:
“न जायते मृयते वा विपश्चिन नायं कुतश्चिन न बभुव कश्चित्”
अजो नित्यः शाश्वतो यं पुराणो न हन्यते हन्यमाने शरीरे” (1.2.18)
यह मंत्र इस बात की पुष्टि करता है कि आत्मा न तो जन्मती है और न ही मरती है। इसकी कोई उत्पत्ति नहीं है, और इससे कुछ भी उत्पन्न नहीं होता है। आत्मा अजन्मा, शाश्वत, अमर और अजर है, शरीर का अंत हो जाने पर भी वह नष्ट नहीं होती।
बृहदारण्यक उपनिषद एक समान भावना को प्रतिध्वनित करता है:
“सा वा एषा महान् अज आत्मजरोऽमारोऽमृतोऽभयः” (4.4.25)
यह श्लोक आत्मा को गौरवशाली, अजन्मा, मृत्युहीन, बुढ़ापे से मुक्त, अमर और निर्भय बताता है। साथ में, ये वैदिक श्लोक आत्मा की कालातीत, अविनाशी प्रकृति पर जोर देते हैं, इस विचार को पुष्ट करते हैं कि जिसे हम मृत्यु के रूप में देखते हैं वह शरीर की समाप्ति है, शाश्वत स्व नहीं।
ଏହି ପଦଟି ଆତ୍ମାର ଅନନ୍ତ ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରେ, ଯାହା ଜନ୍ମ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁକୁ ଅତିକ୍ରମ କରେ ଏବଂ six ପ୍ରକାରର ଶାରୀରିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ ନାହିଁ: ଆସ୍ତି (ଗର୍ଭରେ ଅସ୍ତିତ୍ୱ), ଜ ā ୟେଟ୍ (ଜନ୍ମ), ଭର୍ଡେଟ୍ (ବୃଦ୍ଧି), ଭିପାରିଆମାଟ୍ (ପ୍ରସବ), apakṣhīyate (ହ୍ରାସ), ଏବଂ vinaśhyati (ମୃତ୍ୟୁ) | ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡ଼ିକ ଶାରୀରିକ ଶରୀର ସହିତ ଜଡିତ, ଏବଂ ଯାହାକୁ ଆମେ ସାଧାରଣତ death ମୃତ୍ୟୁ ବୋଲି କହିଥାଉ ତାହା ହେଉଛି ଶରୀରର ବିନାଶ | ଅମର ଆତ୍ମ, ତଥାପି, ଏହି ଶାରୀରିକ ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ଛୁଇଁ ନଥାଏ |
ଏହି ଧାରଣା ବେଦରେ ଦୋହରାଯାଇଛି ଏବଂ କାହୋପାନିହାଦରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ମନ୍ତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ:
“na jāyate mriyate vā vipaśhchin nāyaṁ kutaśhchin na babhūva kaśhchit
ajo nityaḥ śhāśhvato ’yaṁ purāṇo na hanyate hanyamāne śharīre” (1.2.18)
ଏହି ମନ୍ତ୍ର ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ଆତ୍ମା ଜନ୍ମ ହୁଏ ନାହିଁ କି ମରିବ ନାହିଁ | ଏହାର କ origin ଣସି ଉତ୍ପତ୍ତି ନାହିଁ, ଏବଂ ଏଥିରୁ କିଛି ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ନାହିଁ | ଆତ୍ମା ଅବିନାଶ, ଅନନ୍ତ, ଅମର, ଏବଂ ବୟସହୀନ, ଶରୀର ଶେଷ ହେବା ପରେ ବି ବିନାଶ ହୋଇ ରହିଥାଏ |
Picture credit:-@krishna.paramathma
Bṛihadāraṇyaka Upaniṣhad ଏକ ସମାନ ଭାବନାକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ:
“sa vā eṣha mahān aja ātmājaro ‘maro’ mṛito ‘bhayaḥ” (4.4.25)
ଏହି ପଦଟି ଆତ୍ମାକୁ ଗ ious ରବମୟ, ଜନ୍ମିତ, ମୃତ୍ୟୁହୀନ, ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରୁ ମୁକ୍ତ, ଅମର ଏବଂ ନିର୍ଭୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ | ମିଳିତ ଭାବରେ, ଏହି ବ ed ଦିକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାଣର ଅବିସ୍ମରଣୀୟ, ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ପ୍ରକୃତି ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରନ୍ତି, ଏହି ଧାରଣାକୁ ଦୃ cing କରିଦିଏ ଯେ ଆମେ ମୃତ୍ୟୁ ଭାବରେ ଯାହା ଅନୁଭବ କରୁ, ତାହା ଶରୀରର ବନ୍ଦ, ଅନନ୍ତ ଆତ୍ମ ନୁହେଁ |