Bhagwat Geeta Chapter 2 Shlok - 8
In his insightful narration to Dhritarashtra, the wise Sanjay employs apt names for the prominent personalities, bestowing upon Arjun the title of Guḍākeśh, which translates to “conqueror of sleep.” This designation signifies Arjun’s remarkable discipline, where he has mastered the art of sleep, allowing it to embrace him only at his behest and for the duration he deems fit. Through the name Guḍākeśh, Sanjay subtly communicates to Dhritarashtra that just as Arjun has triumphed over sleep, he will undoubtedly overcome his prevailing despondency with unwavering determination.
Furthermore, in referring to Shree Krishna as Hṛiṣhīkeśh, meaning “master of the mind and senses,” Sanjay conveys a subtle implication. The choice of this epithet suggests that one who has control over their senses will undoubtedly exhibit adept management of unfolding events. By highlighting Krishna’s mastery over the mind and senses, Sanjay hints to Dhritarashtra that under Krishna’s guidance, events will be skillfully and judiciously orchestrated.
Picture credit:-@krishna.paramathma
Picture credit:-@krishna.paramathma
धृतराष्ट्र को दिए गए अपने ज्ञानवर्धक वर्णन में, बुद्धिमान संजय ने प्रमुख हस्तियों के लिए उपयुक्त नामों का इस्तेमाल किया, और अर्जुन को गुड़ाकेश की उपाधि दी, जिसका अनुवाद “नींद को जीतने वाला” होता है। यह पदनाम अर्जुन के उल्लेखनीय अनुशासन को दर्शाता है, जहां उन्होंने नींद की कला में महारत हासिल कर ली है, जिससे यह केवल उनके आदेश पर और उस अवधि के लिए उन्हें गले लगाने की अनुमति देता है जो वह उचित समझते हैं। गुडाकेश नाम के माध्यम से, संजय ने धृतराष्ट्र को सूक्ष्मता से बताया कि जिस तरह अर्जुन ने नींद पर विजय प्राप्त की है, वह निस्संदेह अपनी प्रबल निराशा को अटूट दृढ़ संकल्प के साथ जीत लेगा।
इसके अलावा, श्री कृष्ण को हृषिकेश के रूप में संदर्भित करते हुए, जिसका अर्थ है “मन और इंद्रियों का स्वामी”, संजय एक सूक्ष्म निहितार्थ बताते हैं। इस विशेषण के चयन से पता चलता है कि जिसका अपनी इंद्रियों पर नियंत्रण है, वह निस्संदेह सामने आने वाली घटनाओं का कुशल प्रबंधन प्रदर्शित करेगा। मन और इंद्रियों पर कृष्ण की महारत को उजागर करके, संजय ने धृतराष्ट्र को संकेत दिया कि कृष्ण के मार्गदर्शन में, घटनाओं को कुशलतापूर्वक और विवेकपूर्ण ढंग से आयोजित किया जाएगा।
ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ତାଙ୍କର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାହାଣୀରେ ଜ୍ଞାନୀ ସଞ୍ଜୟ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ନାମ ବ୍ୟବହାର କରି ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଗୁ ḍ କେଙ୍କ ଆଖ୍ୟା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ, ଯାହା “ନିଦ୍ରାର ବିଜେତା” କୁ ଅନୁବାଦ କରିଥାଏ। ଏହି ପଦବୀ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅନୁଶାସନକୁ ସୂଚିତ କରେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଶୋଇବାର କଳାକୁ ଆୟତ୍ତ କରିଛନ୍ତି, ଏହାକୁ କେବଳ ତାଙ୍କ ଆଦେଶରେ ଏବଂ ସେ ଫିଟ୍ ମନେ କରୁଥିବା ସମୟ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଆଲିଙ୍ଗନ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛନ୍ତି | ଗୁ ḍ େକେ ନାମ ମାଧ୍ୟମରେ ସ Sanjay ୍ଜୟ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଭାବରେ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତି ଯେ ଯେପରି ଅର୍ଜୁନ ନିଦ ଉପରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି, ସେ ନି un ସନ୍ଦେହରେ ତାଙ୍କର ବିଦ୍ୟମାନ ନିରାଶାକୁ ଦୂର କରିବେ |
ଅଧିକନ୍ତୁ, ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ Hṛiṣhīkeśh ବୋଲି କହି, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି “ମନ ଏବଂ ଇନ୍ଦ୍ରିୟମାନଙ୍କର ଗୁରୁ”, ସଞ୍ଜୟ ଏକ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି | ଏହି ଏପିଟେଟର ପସନ୍ଦ ସୂଚିତ କରେ ଯେ ଯାହାର ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଅଛି, ସେ ନି und ସନ୍ଦେହରେ ଅନାବଶ୍ୟକ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକର ଉପଯୁକ୍ତ ପରିଚାଳନା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବେ | ମନ ଏବଂ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଉପରେ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦକ୍ଷତାକୁ ଆଲୋକିତ କରି ସଞ୍ଜୟ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ସୂଚାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ମାର୍ଗଦର୍ଶନରେ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଦକ୍ଷ ଏବଂ ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ସଂଗଠିତ ହେବ।
Picture credit:-@krishna.paramathma